زخم بستر زمانی اتفاق می‌افتد که فرد در یک وضعیت ثابت به مدت طولانی در بستر باشد، قادر به حرکت نباشد، بیهوش باشد، یا در احساس درد به دلیل داشتن آسیب در بخش نخاع مشکلی داشته باشد و نتواند درد را احساس کند. افراد دارای معلولیت و سالمندان ر معرض خطر هستند. زخم بستر در قسمت‌هایی از پوست ایجاد می‌شود که در ارتباط با سطح است. از این رو پوست بر اثر دراز کشیدن در رختخواب، نشستن طولانی مدت روی ویلچر یا گچ گرفتن قسمتی از بدن برای طولانی مدت تحت فشار بیش از اندازه قرار می‌گیرد و به تدریج خون‌رسانی ضعیف می‌شود و زخم بستر ایجاد می‌شود.
زخم بستر می‌تواند در بین سالمندان یک مشکل جدی باشد. همچنین می‌تواند با سطح کیفیت مراقبتی که فرد دریافت می‌کند، در ارتباط باشد. زخم‌های فرد مبتلا به زخم بستر در صورتی که فرد در بستر خود چرخانده نشود، حالت قرارگیری بدن‌اش درست نباشد، تغذیه مناسب و مراقبت پوستی خوبی نداشته باشد، بدتر می‌شود. خطر ابتلا در افراد دیابتی، افرادی که مشکل گردش خون دارند و آن دسته از افرادی که تغذیه نامناسب دارند، بیشتر است. پیشگیری از ایجاد زخم بستر بهترین درمان است.
زخم بستر در اثر قطع شدن خون‌رسانی به پوست به مدت بیش از 2 تا 3 ساعت و در نتیجه مردن پوست آن ناحیه ایجاد می‌شود. در ابتدا به شکل یک ناحیه‌ی قرمز رنگ دردناک است که به مرور به رنگ بنفش تغییر رنگ می‌دهد. در صورت درمان نشدن، پوست شکافته می‌شود و ناحیه‌ی باز شده دچار عفونت می‌شود. زخم بستر به مرور زمان عمیق و عمیق‌تر می‌شود. همچنین می‌تواند تا ماهیچه‌ها و استخوان‌ها پیشروی کند. اگر زخم به مراحل پیشرفته برسد، سرعت درمان و بهبودی آن بسیار آرام و کند پیش می‌رود. بهبود زخم بستر باتوجه به شدت آن، شرایط جسمانی فرد، وجود بیماری‌های دیگر (مانند دیابت)، می‌تواند روزها، ماه‌ها، یا سال‌ها طول بکشد. ممکن است در بعضی موارد برای کمک به روند بهبودی به جراحی نیاز داشته باشیم.
زخم بستر اغلب در نواحی زیر ایجاد می‌شود:
عوامل خطرزا برای زخم چیست؟
در بستر بودن، بیهوش بودن، ناتوانی در احساس درد، یا بی‌حرکت بودن خطر ایجاد این نوع زخم را افزایش می‌دهد. زخم در صورتی که فرد چرخانده نشود، حالت قرارگیری بدن‌اش مناسب نباشد، یا تغذیه و مراقبت پوستی مناسبی نداشته باشد، پیشرفته می‌شود. افراد مبتلا به دیابت و سوءتغذیه و افراد دارای مشکل گردش خون در خطر بیشتری هستند.
علائم زخم چیست؟
این نوع زخم به چهار مرحله، از زخم بستر سطحی تا عمیق، دسته‌بندی می‌شود:
مرحله اول: ناحیه مبتلا شده قرمز رنگ است و در هنگام لمس کردن احساس گرما می‌کنید. پوست تیره‌تر می‌شود، ممکن است به رنگ آبی یا بنفش تغییر کند. فرد ممکن است از سوزش، خارش یا درد آن ناله کند.
مرحله دوم: آسیب ناحیه بیشتر می‌شود و ممکن است به یک زخم یا خراش باز یا تاول تبدیل شود. در این مرحله درد شخص شدت می‌یابد و ممکن است پوست اطراف زخم تغییر رنگ دهد.
مرحله سوم: ناحیه مورد نظر ظاهری شبیه حفره پیدا می‌کند و دلیل آن آسیب به ناحیه‌ی زیرین سطح پوست است.
مرحله چهارم: شدت آسیب در ناحیه بیشتر می‌شود و زخم بزرگی ایجاد می‌شود. ماهیچه‌ها، تاندون‌ها، استخوان‌ها، و مفاصل درگیر می‌شوند. در این مرحله ابتلا به عفونت خطر بزرگی محسوب می‌شود.
بعد از این مراحل زخم بستر شدیدتر می‌شود و مشکلات بیشتری ایجاد می‌کند. زیرا بافت از بین رفته است.
این نوع زخم چگونه تشخیص داده می‌شود؟
مراکز بهداشتی با معاینه و بررسی دقیق پوست افراد در معرض ابتلا، زخم را تشخیص می‌دهند. براساس ظاهری که دارند تشخیص داده می‌شود که در کدام مرحله است.
این نوع زخم چگونه درمان می‌شود؟
با توجه به شدت بیماری، برای دریافت درمان تخصصی و خاص زخم بستر باید با پزشکان و مراکز بهداشتی صحبت کنید. درمان در زمانی که پوست شکافته می‌شود به شدت دشوار خواهد بود، و ممکن است طبق مراحل زیر صورت بگیرد:
پزشکان مراکز بهداشتی و بیمارستان‌ها زخم بستر را با دقت بیشتری معاینه می‌کنند. آنها اندازه، عمق، و پاسخ به درمان را در پرونده یادداشت می‌کنند و آنها را بایگانی می‌کنند.
عوارض زخم بستر چیست؟
بهبود یافتن زخم بستر ممکن است روزها، ماه‌ها، یا حتی سال‌ها طول بکشد. حتی ممکن است زخم عفونی شود و منجر به تب و لرز در بیمار شود. بهبود عفونت زخم به مدت زمان زیادی نیاز دارد. با پخش شدن عفونت در بدن ممکن است فرد دچار گم‌گشتگی ذهنی، ضربان قلب تند، ضعف عمومی شود.
آیا می‌توان از زخم بستر جلوگیری کرد؟
همانطور که می‌دانید اولین نشانه‌ی زخم قرمز شدن قسمتی از پوست است. بنابراین اگر هر روز پوست را از نظر ایجاد نقاط قرمز، به خصوص در قسمت‌های استخوانی، بررسی کنید، می‌توانید از زخم بستر جلوگیری کنید. روش‌های دیگر برای جلوگیری از ایجاد زخم بستر و یا جلوگیری از بدتر شدن آن شامل:
نکات مهم و کلیدی درباره‌ی زخم بستر
مراحل بعدی
نکاتی که به شما کمک می‌کند تا بیشترین بهره‌مندی را در زمان ملاقات با یک متخصص یا پزشک داشته باشید
