تجهیزات توانبخشی و احیای زندگی سالمندان و معلولین
تجهیزات توانبخشی پایه و اساس حوزه مراقبت سلامتی است که طی سالیان سال دستخوش تحولات قابل توجهی شده است. این تحولات به دلیل افزایش تقاضا و پتانسیل آنها برای ارتقاء سطح نتیجه درمان بیماران و بازگرداندن کیفیت زندگی صورت گرفته است.
مسیر بازار تجهیزات توانبخشی از تجهیزات ابتدایی و درمانهای دستی گرفته تا دستگاههای پیشرفته و مبتنی بر فناوری امروزی، سفری شگفتانگیز از نوآوری و رشد را نشان میدهد که با مشارکت فعال غولهای فناوری درمانی هدایت میشوند. نقش محوری و کلیدی فناوری را نمیتوان در این تکامل نادیده گرفت؛ زیرا در این تکامل به عنوان یک کاتالیزور عمل میکند و مرزهایی را جابهجا کرده است که زمانی تصور میکردیم برای کمک به بهبود و بازیابی عملکردی کمککننده است.
نوآوری در بخش رباتیک، هوش مصنوعی، واقعیت مجازی، و تجزیه و تحلیل دادهها نه تنها قابلیتهای تجهیزات توانبخشی را متحول کرده است، بلکه در متدهای بهبودی افراد از آسیبها، جراحیها یا شرایط ناتوانکننده انقلاب ایجاد کرده است. ادغام پیشرفتهای تکنولوژی و درک بنیادی از فیزیولوژی انسان مسیر جدیدی را در حوزه توانبخشی ایجاد کرده است که نویدبخش فرصتهای بینظیری در تقویت اثربخشی و دسترسی به تجهیزات توانبخشی در سراسر جهان است.
طبق آخرین ارزیابی توسط شرکت DelveInsight، ارزش بازار جهانی تجهیزات توانبخشی در سال 2022 برابر با 14.5 میلیارد دلار بوده است و پیشبینی میشود که نرخ رشد مرکب سالانه آن در سالهای 2023 تا 2028 حدود 5.1% رشد کند.
تقاضا برای تجهیزات توانبخشی در وهله اول به دلیل عوامل کلیدی مانند افزایش نرخ تصادفات، صدمات، زمین خوردنها و همچنین پیشرفتهای روبهرشد در حوزه فناوری که با ارائه محصولات جدید در بین مردم در دورهی پیشبینی شدهی چند ساله (2023 تا 2028) صورت گرفته است، افزایش یافته است. علاوهبراین، شرکتهای فعال در بازار تجهیزات توانبخشی حضور فعالی در توسعه محصولات و دستگاههای جدید دارند.
نقش شرکتها در بازار تجهیزات توانبخشی بسیار فراتر از تولید محصولات است. شرکتها با حضور فعال خود در برنامههای آموزشیِ متخصصین حوزه مراقبتهای سلامتی و بهداشتی، اطمینان از استفادهی مناسب و ادغام این تجهیزات با برنامههای توانبخشی سهم بزرگی در مسیر روبهرشد بازار دارند.
آنها همچنین خدمات پشتیبانی فنی، تعمیرات و نگهداری ارائه میدهند و از طول عمر و عملکرد بهینه تجهیزات خود اطمینان حاصل میکنند. تعهد آنها به نوآوری، دسترسپذیری، آموزش، پشتیبانی و خدمات پس از فروش تأثیر قابلتوجهی بر چشمانداز توانبخشی دارد و به بهبود نتیجه درمان بیماران، افزایش استقلال و بهبود کیفیت زندگی برای افرادی که تحت توانبخشی هستند، کمک میکند.
عوامل محرک برای بازار تجهیزات توانبخشی و روندهای کلیدی
رواج روزافزون آسیبهای ناشی از ورزش و شرایط ستون فقرات به عنوان نیروی محرکه اصلی عامل رشد فزاینده بازار تجهیزات توانبخشی است. همانطور که مؤسسه اطلاعات بیمهای و شورای ملی ایمنی خاطرنشان کردند، آمارهای مربوط به سال 2020 نشاندهندهی تأثیر عمیق فعالیتهای ورزشی و تفریحی بر میزان آسیبهای جهانی است.
دوچرخهسواری عامل اصلی آسیبها و بیماریهای ناشی از ورزش محسوب میشود و حدوداً 426000 مصدوم در سراسر جهان دارد. علاوهبراین، فعالیتهای مرتبط با موتور چهارچرخ، موتور گازی و مینی دوچرخه در افزایش نرخ آسیب و صدمات ناشی از ورزش نقش قابل توجهی دارند و 230.000 مصدوم در سراسر جهان شمارش شده است. درحالی که فعالیتهایی مانند اسکیتبرد، اسکوتر، اسکوتر برقی منجر به 218000 مصدومیت در سراسر جهان شده است و به ترتیب در رتبههای سوم و چهارم قرار گرفتهاند.
در موارد مشابه دیگر، آمارهای گزارش شده از شورای ملی ایمنی در سال 2022 حاکی از افزایش نگرانکننده مصدومیت دوچرخهسواری و آسیبهای مرتبط با این حوزه است که از 417.485 در سال 2019 به 425.910 در سال 2020 افزایش یافته است که نمایانگر نیاز وافر به تجهیزات توانبخشی است.
از این رو، با توجه به عوامل ذکر شده، تقاضا برای تجهیزات توانبخشی در سراسر جهان فزاینده خواهد بود. این موج فزایندهی تقاضا ناشی از نیازهای ضروری برای تجهیزاتی است که تسهیلکنندهی بهبودی سریع از آسیبهای اسکلتی-عضلانی و آسیبهای ستون فقرات است. درنتیجه، این نیاز افزایشیافته نه تنها برای تحریک هرچه سریعتر بهبودی، بلکه برای گسترش جامع بازار جهانی تجهیزات توانبخشی آماده است.
علاوهبر عوامل ذکر شده، افزایش ناگهانی نوآوری در بخش تجهیزات توانبخشی مانند کاتالیزور عمل میکند و به طور قابل توجهی تقاضای بازار برای تجهیزات تخصصی را افزایش میدهد. جریان مداوم پیشرفتهای نوآورانه و آگاهی افزایشیافته درمورد تجهیزات توانبخشی موجب افزایش تقاضا برای این محصولات میشود. پیشبینی میشود که این افزایش مورد انتظارِ تقاضا همراه با معرفی مداوم محصولات جدید به بازار به عنوان کاتالیزور عمل کند و رشد فراوانی را در بازار کلی تجهیزات توانبخشی ایجاد کند.
بااینحال، علیرغم مزیتهای آشکار این مسئله، چالشهای بالقوهای وجود دارد که میتواند مسیر رشد بازار تجهیزات توانبخشی را مختل کند. در بین تمام چالشهای موجود، هزینههای بالا همراه با دستیابی و نگهداری از چنین تجهیزاتی مانعی قابلتوجه محسوب میشود. همچنین، نمونههایی از ناراحتی و رنج بیماران که درنتیجه استفاده از تجهیزات توانبخشی ایجاد شده است میتواند مانعی برای پذیرش و استفادهی همگانی باشد. مضافبراینکه، در کنار تمام این چالشها، عواملی مانند دسترسپذیری محدود در بعضی از مناطق و نیاز به پشتیبانی فنی مداوم و آموزش میتواند مانع از گسترش تجهیزات توانبخشی در بازار شود.
انواع کاربردها
تجهیزات توانبخشی کاربردهای متنوعی را در حوزههای فیزیوتراپی و کاردرمانی دربرمیگیرد و به افراد در بازیابی استقلال و توانمندی خود کمک میکند. این تجهیزات تخصصی برای کاربردهای بهخصوصی طراحی شده است و بهبودی از آسیب را تسهیل میکند، تحرک را افزایش میدهد و سلامت و تندرستی کلی را بهبود میبخشد. برخی از مهمترین کاربردهای تجهیزات توانبخشی به شرح زیر است:
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی با هدف بازیابی و تقویت عملکرد جسمانی پس از آسیب، بیماری یا جراحی نقش مهمی را در توانبخشی ایفا میکند. توانبخشی با بهرهمندی از رویکردهای جامع، تکنیکها و تجهیزات متنوع تا حد زیادی با نگرانیهای حرکتی مقابله میکند و در کاهش درد، سلامت و تندرستی کلی جسمانی نقش بسزایی دارد.
تجهیزات توانبخشی از نظر دستهبندی شامل دستگاههای الکتروتراپی به منظور تحریک عضلانی هدفمند و کاهش درد است، درحالی که در دستگاههای التراسوند امواج صوتی با فرکانس بالا به بافتها نفوذ میکنند و باعث بهبودی و کاهش التهاب میشود. تجهیزات مرتبط با گرما و سرما تراپی در درمان درد و تورم نقش دارند، درحالیکه دستگاههای کششی فشار روی ستون فقرات یا مفاصل را کاهش میدهند.
همچنین فیزیوتراپی با ادغام برنامههای ورزشی در دستورکار خود، متناسب با نیاز هر فرد تمرینهای ورزشی ارائه میدهد و با استفاده از تجهیزاتی مانند طنابهای کششی، تختههای تعادلی، و دستگاههای بدنسازی نتیجهبخشی را چندین برابر میکند. هدف از انجام این تمرینات بهبود قدرت، انعطافپذیری، تعادل و استقامت است. گذشته از اینها، فیزیوتراپیستها از تکنیکهای دستی مانند ماساژ، تحرک مفصل برای بازگرداندن حرکت و عملکرد استفاده میکنند. رویکرد شخصیسازی شده فیزیوتراپی همراه با تجهیزات و تکنیکهای متنوع نقش مهمی در افزایش بهبودی، جلوگیری از آسیب بیشتر، و تقویت سلامت جسمانی ایفا میکند.
براساس گزارش DelveInsight پیشبینی میشود که بازار جهانی تجهیزات فیزیوتراپی در سال 2021 به ارزش 18.67میلیارد دلار در سال 2028 به 28.62 میلیارد دلار میرسد و نرخ رشد مرکب سالانه از سال 2023 تا 2028 حدود 7.44% رشد میکند. این افزایش رشد توسط عواملی مانند افزایش جمعیت سالمندی، افزایش پوکی استخوان، افزایش اختلالات اسکلتی عضلانی، افزایش آسیبهای طناب نخاعی، افزایش تأییدیههای نظارتی برای تجهیزات فیزیوتراپی تشدید میشود.
کاردرمانی
هدف از کاردرمانی کمک به بیماران در بازیابی استقلال و توانمندی خود برای انجام کارهای روزانه است. این رشته رویکردی چندوجهی دارد و مسائل ذهنی، هیجانی، و فیزیکی را درمان میکند تا به افراد اجازه مشارکت در فعالیتهای روزانه را بدهد. تجهیزات مورد استفاده در کاردرمانی تنوع بسیار زیادی دارد و برای تقویت مهارتهای حرکتی، ظرفیتهای شناختی، و استقلال عملکردی استفاده میشود. کارد و چنگال دسترسپذیر، لوازم جانبی لباس، تجهیزات ارگونومی به افراد کمک میکنند تا فعالیتهای روزانه خود را از قبیل نوشتن، خوردن و لباس پوشیدن انجام دهند.
تجهیزات انطباقپذیر مانند دستگیرههای کمکی، مرتفعکنندههای توالت فرنگی و صندلی مناسب برای دوش گرفتن، زندگی ایمن و مستقلی را برای آن دسته از افرادی که مشکلات حرکتی دارند، ایجاد میکند. علاوهبراین، کاردرمانگران به منظور بهبود تواناییهای شناختی ازجمله حافظه، تمرکز و تکنیکهای حلمسئله از ابزارها و تجهیزات توانبخشی مثل پازل، بازیهای تقویت حافظه و برنامههای مبتنی بر کامپیوتر استفاده میکنند.
به منظور درمان مشکلات پردازش حسی از تجهیزات حسی مانند پتوهای وزندار یا ابزارهایی برای یکپارچگی حسی استفاده میشود. تجهیزات کاردرمانی به افراد کمک میکند تا مستقلتر باشند، کیفیت زندگی خود را بالا ببرند و در فعالیتهایی که برای سلامت کلی بدن آنها مهم است، شرکت کنند.
فیزیوتراپی و کاردرمانی هر دو توسط مجموعهای از تجهیزات و روشهای تخصصی پشتیبانی میشود و همانند اجزایی جداییناپذیر در توانبخشی، تسریع بهبودی، استقلال و سلامت جسمانی کلی عمل میکنند.
انواع محصولات تجهیزات توانبخشی
تجهیزات توانبخشی را میتوان به انواع مختلفی تقسیمبندی کرد. هر یک از این دستهبندیها جنبهای مهم و حیاتی از تجهیزات توانبخشی را نشان میدهد که نیازهای متنوعی را برآورده میکنند و در بهبودی و سلامت جسمانی افراد تحت درمان، مشارکت قابلتوجهی دارند. برخی از محصولات مهم و اساسی عبارتند از:
- تجهیزات حمایتی از بدن: تجهیزات حمایتی از بدن با ایجاد ثبات، حفاظت و کمک در حرکت نقش مهم و اساسی در طول فرآیند درمان ایفا میکنند. دستگاههای اصلاح ناهنجاریهای ارتوپدی مانند بریسها[1]، آتلها و تجهیزات تکیهگاهی برای ثابت نگه داشتن و محافظت از قسمتهای آسیبدیده یا ضعیف بدن طراحی شدهاند و روند بهبودی را تسهیل میکند و از آسیب بیشتر جلوگیری میکند. همچنین، لباسهای استرچ و چسبان به کنترل تورم و بهبود گردش خون کمک میکنند که برای توانبخشی پس از آسیب یا پس از جراحی مفید است. تجهیزات حمایتی از بدن از نظر طراحی و جنسی که برای تولید آنها استفاده میشود، تکامل یافته است که نه تنها اثربخشی بهتری دارد بلکه راحتی و آسایش بیشتری در طول دوران بهبودی برای فرد فراهم میکند.
- تجهیزات ورزشی: تجهیزات ورزشی در توانبخشی نقش مهمی در بازیابی قدرت، انعطافپذیری و عملکرد دارد. این تجهیزات طیف وسیعی از دستگاهها را دربرمیگیرد، از طناب کششی و وزنه، دمبل گرفته تا ماشینآلات پیچیدهای که مخصوصاً برای تمرینهای درمانی طراحی شده است. توپهای تعادلی، تختههای بالانس برد و طنابهای کششی معمولاً برای تقویت عضلات مرکزی، تعادل و انعطافپذیری استفاده میشود. دستگاههای پیشرفته مانند دوچرخه ثابت، الپتیکال، شرایط تمرینی را برای ما فراهم میکند که برای قلب و عروق مفید است و در عین حال فشار وارده به مفاصل را به حداقل میرساند. ادغام فناوری در تولید تجهیزات ورزشی منجر به توسعه سیستمهای تعاملی و ورزشهای بازیمحور شده است که تمرینات توانبخشی را جذابتر میکند و بیماران باانگیزه بیشتری به انجام تمرینات میپردازند، درنتیجه روند بهبودی سریعتر میشود.
- تجهیزات حرکتی: تجهیزات حرکتی زیربنای تمرینات و تجهیزات توانبخشی محسوب میشود و به افراد قدرت میدهد تا استقلال و آزادی حرکتی خود را بدست آورند. ویلچر، واکر و عصا ازجمله تجهیزاتی اساسی هستند که در این دسته قرار میگیرند و به منظور سازگاری با سطوح مختلف اختلالات حرکتی طراحی شدهاند. ویلچرها دستخوش پیشرفتهای قابلتوجهی قرار گرفتهاند و از مدل دستی به مدل برقی تکامل یافتهاند که امکان تحرک بیشتر را فراهم میکنند و استفاده از آنها آسانتر است. در همین حال، واکرها و عصاها برای افرادی که مشکلات حرکتی کمتری دارند، مناسب است. نوآوری و خلاقیتها بر تقویت ارگونومی، قابلیت حمل و کارکرد محصولات تمرکز داشتهاند تا این تجهیزات را با نیازهای افراد و جامعه سازگار کنند.
تجزیه و تحلیل تقسیمبندی بازار تجهیزات توانبخشی
ارزیابیهای DelveInsight تسلط چشمگیر تجهیزات حرکتی را بر روی بازار تجهیزات توانبخشی در چند سال آینده پیشبینی میکند. این تسط پیشبینی شده به دلیل کاربردهای چندوجهی و مزیتهای ذاتی تجهیزات توانبخشی است. شیوع اختلالات حرکتی و آسیبهای ستون فقرات به طور قابل توجهی این تقاضای روزافزون برای تجهیزات تخصصی را افزایش میدهد.
برتری تجهیزات حرکتی، نیروی محرکهای برای گسترش بازار تجهیزات توانبخشی است. این مسیر رشد پیشبینی شده نه تنها توسط برنامههای کاربردهای و مزیتهای دستگاهها و تجهیزات تقویت میشود، بلکه افزایش تدریجی محصولات جدید نیز بر آن تأثیر دارد. پیشبینی میشود که همسویی این عوامل تأثیرگذار بتواند تقاضای تجهیزات حرکتی را در بازار گستردهتر کند، درنتیجه رشد کلی بازار تجهیزات سریعتر میشود.
شرکتهای تجهیزات توانبخشی در بازار
شرکتها نقش مهمی در بازار تجهیزات توانبخشی دارند و به عنوان نیروهای محرک در پشت پردهی نوآوری، دسترسپذیری و فناوری عمل میکنند. این شرکتها طیف گستردهای از نهادها، از تولیدکنندگان دستگاههای پزشکی گرفته تا استارتآپهایی که در حوزه فناوری توانبخشی کار میکنند را شامل میشوند. سهم مشارکت این شرکتهای مبتنی بر فناوری-تکنولوژی نه تنها در طراحی و تولید مجموعهای متنوع از تجهیزات توانبخشی است، بلکه در انجام تحقیقات گسترده و توسعه برای افزایش عملکرد، راحتی و اثربخشی بیشتر نیز نقش دارند.
شرکتهای مهم در بازار تجهیزات توانبخشی
نوآوری و خلاقیت هستهی مرکزی تلاشهای شرکتهای این حوزه محسوب میشود، زیرا آنها دائماً در تلاش برای معرفی تجهیزات توانبخشی جدید و پیشرفته هستند که نیازهای درحال تکامل بیماران و همچنین نیازها و خواستههای ارائهدهندگان خدمات درمانی و بهداشتی را برآورده کنند. این نوآوریها در بخشهای مختلف فناوری پوشش داده میشوند. برای مثال، شرکتهایی که اسکلت بیرونی رباتیکها یا اندامهای مصنوعی پیشرفته تولید میکنند، به تحرک و عملکرد افراد دارای معلولیت یا آسیبدیدگی کمک میکنند تا استقلال بیشتری بدست آورند و کیفیت زندگی آنها بهبود یابد.
فعالیتهای توسعهای اخیر در بازار تجهیزات توانبخشی
در سالهای اخیر، چندین فعالیت توسعهای بالینی، تجارتی و نظارتی در بازار تجهیزات توانبخشی مشاهده شده است. برخی از این تحولات عمده عبارتند از:
- شرکت رباتیک Harmonic Bionics در آوریل سال 2023 اعلام کرد که برترین محصول اسکلت بیرونی خود را با نام Harmony SHR™ در سازمان غذا و دارو به عنوان دستگاهی فاقد کلاس II 510(k) ثبت کرده است. Harmony SHR™ یک سیستم توانبخشی رباتیک برای اندامهای فوقانی است که با حرکت مفصل شانه بیمار کار میکند تا درمانی طبیعی و جامع برای هر دو بازو فراهم کند. هارمونی به عنوان یک دستگاه ورزشی برای اندامهای فوقانی میتواند در درمان اختلالات حرکتی بالاتنه از جمله آسیبهای عصبشناختی، بیماریهای عصبیعضلانی، بیماریهای عضلانی-اسکلتی، توانبخشی اسکلتی-عضلانی پس از عمل (پارگی تاندون شانه و …) و پیوند اندامهای فوقانی کمک کند.
- شرکتهای Sumitomo Pharma Co و MELTIN MMI در سپتامبر سال 2022 توافقنامهای درمورد تجهیزات توانبخشی با موضوع اتحاد بازاریابی در ژاپن امضا کردند. MELTIN (دستگاه توانبخشی دست) که هر دو شرکت به طور مشترک آن را تولید کردند گواهینامههای لازم برای توزیع را دریافت کرده است. MELTIN نوعی دستگاه پزشکی است که از پردازش سیگنالزیستی و فناوری ربات بیومتریک بهره میبرد. از این دستگاه برای حفظ، تقویت و بازیابی قدرت عضلانی در اندامهای فوقانی بیماران تحت توانبخشی فلج دست/انگشت به دلیل سکته مغزی یا بیماریهای دیگر استفاده میشود.
- شرکت Lusio Rehab در ژانویه سال 2022 از تولید یک دستگاه توانبخشی به نام LusioMATE خبر داد. این دستگاه پوشیدنی است و به منظور ایجاد انگیزه برای مشارکت هرچه بیشتر بیماران در برنامههای فیزیوتراپی طراحی شده است.
- شرکت Invacare در آگوست سال 2021 اعلام کرد که یک مدل ویلچر برقی تولید کرده است که استانداردهای جدیدی را برای قدرت حرکت چرخهای عقبی ایجاد میکند.
- شرکت UPnRIDE Robotics در فوریه سال 2020 اعلام کرد که ویلچر ایستاده رباتیک را برای بازاریابی و استفاده در ایالات متحده آمریکا روانه بازار کرده است. این اولین و تنها دستگاه حرکتی هوشمند و رباتیک است که هم در حالت ایستاده و هم در حالت نشسته عملکرد کاملی دارد.
بازار تجهیزات توانبخشی: چشمانداز آینده
چشمانداز بازار تجهیزات توانبخشی مسیری هیجانانگیز و دگرگونکننده است که با همسویی پیشرفتهای تکنولوژی، افزایش تقاضا برای درمانهای شخصی سلامتی و تمرکز روزافزون بر روی بهبود نتایج درمان بیماران هدایت میشود. یکی از امیدوارکنندهترین جنبهها، یکپارچه شدن تکنولوژیهای پیشرفته مانند هوش مصنوعی، واقعیت مجازی، حسگرهای پوشیدنی و رباتیک در تجهیزات توانبخشی است.
این نوآوریها میتوانند با ارائه راهحلهای پیچیدهتر و مبتنی بر داده که میتوانند برنامههای توانبخشی را باتوجه به نیازهای فردی سازگار و شخصیسازی کند، چشمانداز را تغییر دهند. ما انتظار داریم که شاهد رشد تصاعدی در رباتیکهایی مانند اسکلتهای بیرونی و پروتزهای رباتیک باشیم و به افراد دارای اختلالات حرکتی برای دستیابی به استقلال و عملکرد بیشتر کمک کنیم.
علاوهبراین، آینده بازار تجهیزات توانبخشی بر تغییر راهحلهای توانبخشی خانگی تأکید دارد. توانبخشی از راه دور با کمک پیشرفتهای انجام شده در پزشکی از راه دور گسترش خواهد یافت و بیماران را قادر میسازد تا از خانههایشان به خدمات توانبخشی دسترسی داشته باشند. این روند نه تنها موجب راحتی بیشتر میشود، بلکه مشکلات دسترسی و هزینههای بالا را برطرف میکند.
جنبهی مهم دیگر بر توانبخشی پیشگیرانه و تکنولوژی مبتنی بر سلامتی تأکید دارد. تجهیزات پوشیدنی و ابزارهای توانبخشی هوشمند درحال توسعه هستند تا نه تنها به روند بهبودی کمک کنند، بلکه برای تشخیص و نظارت معیارهای سلامتی نیز مفید باشند.
علاوهبراین، با افزایش جمعیت سالخورده در سراسر جهان، تقاضای روزافزونی برای تجهیزات توانبخشی مرتبط با سن مانند آرتریت، سکته مغزی و مشکلات حرکتی وجود دارد. این تغییر در ترکیب جمعیت نیاز به دستگاههایی با کارایی آسان و سازگارتر با شرایط بیمار را افزایش میدهد.
به طورکلی، آینده بازار تجهیزات توانبخشی با ترکیبی از فناوریهای پیشرفته، مراقبت شخصی، افزایش دسترسپذیری مشخص میشود. این تکامل نه تنها نتیجه درمان بیمار را تسریع میبخشد بلکه کیفیت زندگی افرادی که تحت توانبخشیهای مختلف هستند را نیز بهبود میبخشد.
[1] braces