مثالی از دسترس‌پذیری
گاهی‌اوقات از ما می‌پرسند، «مثال دسترس‌پذیری چیست؟». مثال دسترس‌پذیری می‌تواند هر گونه محتوا یا عملکردی باشد که به طور کامل در دسترس و قابل استفاده توسط افراد معلول است. می‌توانیم به عناصر و ویژگی‌های مستقل یا تجربه‌ی کلی از وب اشاره کنیم.
نمونه‌های رایج از اهمیت ویژگی‌های دسترس‌پذیری عبارتند از:
ویژگی‌های دسترس‌پذیری عناصری هستند که به طور ویژه برای ارتقاء سطح دسترسی برابر طراحی شده‌اند. بهترین روش برای دستیابی به دسترس‌پذیری این است که دسترس‌پذیری را به بخش جدایی‌ناپذیر محتوا، طراحی، تکنیک‌ها و فرآیندهای کدگذاری تبدیل کنیم. بنابراین، ویژگی‌های دسترس‌پذیری به طور معمول بخشی از وب‌سایت است که به خوبی کدگذاری شده است. اطمینان از دسترس‌پذیری به هزینه یا کار اضافی نیاز ندارد؛ بلکه با درک اصول اولیه‌ی طراحیِ دسترس‌پذیر و یافتن روش‌هایی برای ترکیب آنها شروع می‌شود. در اینجا برخی از مثال‌های متداول از ویژگی دسترس‌پذیری ذکر شده است که امروزه به عنوان ساده‌ترین روش برای شروع شناخته می‌شود.
متن جایگزین برای تصویر
صفحه‌خوان‌ها یا همان اسکرین ریدرها و سایر فناوری‌های کمکی به متن متکی هستند و بنابراین هر آنچه که ماهیت گرافیکی دارد باید جایگزین متنی کاملی نیز داشته باشد. برخی از رایج‌ترین اشتباهات متنِ جایگزین عبارتند از استفاده از کلمه «تصویر»، از قلم انداختن متن موجود در تصویر، و ارائه‌ی توضیحات فقط برای تصاویر تزئینی.
هشت اشتباه رایج
یکی از رایج‌ترین اشتباهات این است که قبل از توصیف یک تصویر از کلمه‌ی «تصویر» یا «گرافیک» در متن جایگزین استفاده می‌کنیم. صفحه‌خوان‌ها این کار را برای ما انجام می‌دهند. طراحی آنها به نحوی است که تصویرِ روی صفحه‌ی نمایش کامپیوتر را تشخیص می دهند و کلمه‌ی «تصویر» یا «گرافیک» را تلفظ می‌کنند و توضیحات مربوط به عکس را برعهده‌ی خودمان می‌گذارند.
متن درون تصویر باید در متن جایگزین توضیح داده شود. برای مثال، تبلیغات معمولاً حاوی متن گنجانده شده درون یک تصویر هستند. تبلیغات اغلب حاوی متنی هستند که محصولی را معرفی می‌کند. این متن برای درک محتوای تصویر ضروری و مهم است. برای تصاویری که متن طولانی دارند یا دارای نمودارهای پیچیده هستند، بهتر است خارج از تصویر متن توضیحی مفصل و کاملی ارائه دهیم.
وسایل تزئینی مانند تقسیم‌کننده‌ها یا موارد تزئینی که محتوا یا اطلاعات اضافی ارائه نمی‌دهند به متن جایگزین نیاز ندارند. آنها اطلاعاتی به اطلاعات کاربر اضافه نمی‌کنند و معنی و مفهوم کمی دارند. در این مورد فقط در صورت استفاده از صفحه‌خوان به متن جایگزین نیاز داریم. بررسی کنید که آیا این گرافیک یا تصویر اطلاعات مفید و سودمندی دارد یا خیر. اگر پاسخ بله بود، متن جایگزین برای آن تعریف کنید. اما به خاطر داشته باشید که فقط به این دلیل که یک تصویر به متن جایگزین نیاز ندارد، نباید به طور کلی از این مقوله صرف‌نظر کنیم.
درست است که متن جایگزین برای ارائه‌ی توضیحات مختصر و کوتاه مناسب است، اما زیرنویس‌ها برای توضیحات طولانی‌تر و عکس‌های پیچیده‌تر مفید است. برای توضیح برخی عکس‌ها استفاده از هر دو مورد عالی است. عکس‌های پیچیده مانند نمودارها ممکن است برای بیان کردن هدف داده‌های خود به متن جایگزین و یک زیرنویس طولانی نیاز داشته باشند.
شاید عجیب به نظر برسد، اما بسیار معمول است. هر جا که لوگوی شرکت در وب‌سایت نمایش داده می‌شود باید نام شرکت در متن جایگزین آورده شود.
استفاده از زبان ساده سطحی از آگاهی و دسترس‌پذیری را فراهم می‌کند که برای بسیاری از افراد مفید است. ضمن اینکه اگر تصویر شما علمی نیست و مخاطب خاصی را هدف قرار نمی‌دهد، بنابراین لزومی ندارد ارائه‌ی اطلاعات را با زبانی سخت و دشوار انجام دهیم.
نقطه‌گذاری و رعایت دستور زبان بسیار مهم است. گذاشتن نقطه و ویرگول این امکان را برای صفحه‌خوان فراهم می‌کند تا متن را طبیعی‌تر بخواند و در جاهای مناسب مکث داشته باشد و یا جمله‌ها را از یکدیگر جدا کند. به املای کلمات هم باید دقت کنیم. زیرا اگر کلمه‌ای اشتباه نوشته شود، صفحه‌خوان آن را درست تلفظ نخواهد کرد و متن به درستی درک نمی‌شود.
به محض اینکه محتوای روی صفحه بازبینی می‌شود باید متن جایگزین نیز بازبینی شود.
دسترس‌پذیری کیبوردی
هر اطلاعات یا داده‌ای که می‌توان بوسیله‌ی ماوس[1]به آن دسترسی داشت و آن را انتخاب کرد، یا دستکاری کرد باید دردسترس افرادی که از کیبورد، نرم‌افزار شبیه‌ساز کیبورد یا سایر دستگاه‌های ورودی استفاده می‌کنند، قرار بگیرد. پشتیبانی کامل از صفحه کلید عامل اصلی دسترس‌پذیری وب است. با وجود تفاوت‌های جزئی در تکنیک یا کلیدهای کنترل، اقدام برای آزمایش وب‌سایت خود از لحاظ دسترس‌پذیری کیبورد بسیار آسان است.
ساختار سرفصلی متوالی
سرفصل‌ها فقط طراحی عنصرها نیستند؛ آنها برای سازماندهی مسیریابی و محتوا بسیار مهم و حیاتی هستند. مطمئن شوید که سرفصل‌ها با عنصرهای اصلی سرفصل کدگذاری شده‌اند(این به معنی این است که فقط نباید فونت بزرگ یا پررنگ داشته باشند). سرفصل‌ها درون سلسله مراتب با ساختار مشابه قرار داده می‌شوند. این سلسله مراتب محتوا را به همان نحوی که قرار است توسط کاربر خوانده و درک شوند، سازماندهی و ارائه می‌کند.
در اینجا به چهار اشتباه که اصلاح آن به زمان و هزینه نیاز ندارد، اشاره می‌کنیم.
از آنجا که بسیاری از افراد تجربه‌ی استفاده از متن جایگزین را ندارند، البته به جز کسانی که ازصفحه‌خوان یا بریل‌خوان استفاده می‌کنند، متن جایگزین ساختار مرتب و منظم محتوای متن قابل رویت را ندارد و به اصطلاح شلخته است. اشتباهات گرامری، تلفظ، دستور زبانی در متن جایگزین بسیار متداول است. به طور کلی اهمیت کمتری برای متن جایگزین وجود دارد. این اشتباه و بی‌توجهی این پیام را به مشتریان یا کاربرانی که از فناوری‌های کمکی استفاده می‌کنند می‌دهد که تجربه‌ی آنها به اندازه‌ی سایرین مهم نیست.
نوشتن سرفصل‌ها بسیار آسان است، درست است؟ فقط کافی است تا از فونت بزرگ‌تر وپررنگ‌تر استفاده کنیم. اما توجه کنید هنگامی که صحبت از دسترس‌پذیری می‌شود، پیچیده‌تر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد. آنها باید در یک توالی مناسب کدگذاری شوند. اگر به درستی کدگذاری نشوند، همه‌ی افراد ساختار مورد نظر را دریافت نمی‌کنند و همچنین همه‌ی افراد نمی‌توانند به درستی بین مطالب جستجو کنند. می‌توانید از سیستم مدیریت محتوا استفاده کنید، زیرا به سادگی انتخاب یک سبک از پیش تعیین شده است.
درست همانند سرفصل، فقط داشتن ظاهری شبیه فهرست به کاربری که از فناوری‌های کمکی استفاده می‌کند، کمکی نمی‌کند تا مطالب را بخواند و یا جستجو کند. فهرست‌ها عناصری ساختاری هستند که فقط بوسیله‌ی کدگذاری درست دردسترس همه خواهد بود.
به طور کلی تمام اصول رعایت شده در دسترس‌پذیری صفحه‌ی کامپیوتری وب‌سایت باید برای وب‌سایت موبایل نیز به کار برده شود. علاوه بر این باید ملاحظات به خصوص مرتبط با موبایل نیز در نظر گرفته شود.
هایپرلینک‌های دسترس‌پذیر
لینک‌ها اصلی‌ترین ویژگی‌های مسیریابی وب هستند که امکان انتقال سریع و راحت از داده‌ای به داده‌ی دیگر را برای افراد فراهم می‌کنند. با این حال، اگر پیوندها با هدف دسترس‌پذیری طراحی نشوند، می‌توانند مانع بزرگی ایجاد کنند. تمام لینک‌ها برای دسترس‌پذیر بودن باید واضح، خوانا، از لحاظ بصری متمایز، سازگار با کنتراست رنگ، و قابل دسترس از طریق کیبورد باشند.
مسیریابی مداوم
تطابق در طراحی، چیدمان، و به خصوص در کنترل‌های مسیریابی به افراد کمک می‌کند تا از وب‌سایت با اطمینان هر چه بیشتر استفاده کنند و خطاهای غیرمعمول نیز رخ نمی‌دهد. نکات کلیدی شامل قرار دادن لینک‌های مسیریابی مکرر در یک مکان مشخص در صفحات مختلف، استفاده از نمادها و عناصر به شکل سازگار با هم است.
[1] mouse
